Kuran’ı tecvidsiz okumak Namazı bozar mı?

Kur’ân-ı Kerim tecvid üzere nazil olmuş ilahi bir kitaptır. Cebrail (A.S.) Hz.Peygamber (S.A.V.) Efendimize Kur’ân-ı Kerim’i tecvid ile okumuş, Hz.Peygamber (S.A.V.) Efendimiz de ümmetine aynı şekilde bildirmiştir. Binaenaleyh namaz sahih olabilecek kadar Tecvid ilmini öğrenmek farzı ayındır.

Kur’ân-ı Kerim’in tecvid ve tilavetini öğrenmek, erkek-kadın her Müslümana farzdır. Çünkü günde beş vakit kılmakla mükellef olduğumuz namazın rükünlerinden biri olan “kıraat”ın sahih olması: Ancak harflerin mahreçlerine, sıfatlarına ve tilavetle ilgili diğer âdab ve erkâna riayetle mümkün olur. Bu husus tahakkuk etmedikçe kıraat sahih olmayacak, kıraat sahih olmayınca da namaz haliyle fâsid olacaktır. Bu bakımdan namaz sahih olabilecek kadar tecvid ilmini öğrenmek farzı ayındır. Çünkü Cenab-ı Hakk, şöyle buyurmaktadır:

“Kur’ân-ı Kerim’i açık-açık, tane-tane tertil ile oku”.1

Bu ayet-i kerimede ALLAH Teâlâ, Kur’ân-ı Kerim’i tecvid ile okumayı emretmiştir. Mezkûr ayet-i kerime ile ilgili olarak Hz. Ali (R.A.)’a sorulduğunda şöyle cevap vermiştir:

“Tertil, harflerin tecvidini ve vakıfları bilmektir.” Kur’ân-ı Ke-rim’i tertil ile okumak farzdır. Tertil de tecviddir.
Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimiz Kur’ân-ı Kerim’i tecvidli olarak okur ve bu konuya itina gösterenleri de takdir ederdi.

 Ayrıca Hz.Peygamber (S.A.V.) Efendimiz, tecvide riayet etmeden Kur’ân-ı Kerim okumayı yasaklamıştır. Nitekim Enes b. Malik (R.A.) şöyle demiştir:
“Nice Kur’an-ı Kerim okuyanlar vardır ki, Kur’an-ı Kerim onlara lanet eder.”2

 Bu lanet, Kur’ân-ı Kerim’i tecvidsiz olarak okuyan; harflerin mahreçlerine ve sıfatlarına riayet etmeyen kimseyedir.

 Bu hususta Şeyh İbnu’l-Cezeri, Mukaddimesi’nde şöyle der: “Tecvidi öğrenmek, ona riayet etmek kat’i bir farzdır. Kim Kur’ân-ı Kerim’i tecvidsiz okursa günahkâr olur. Çünkü O’nu ALLAH Teâlâ tecvidle indirdi ve bize kadar da böylece tecvidle geldi. Tecvid, tilavetin süsü, eda ve kıraatın da zinetidir.”

 Netice olarak diyoruz ki bütün bu ayet-i kerimeler, hadis-i şerifler ve diğer nakiller açıkça ifade ediyor ki: Kur’ân-ı Kerim’i, Lahn (hata) ile okumak, tecvidsiz okumak caiz değildir, haramdır. Harflerin mahreç ve sıfatlarına uymak suretiyle, namaz sahih olabilecek kadar Kur’ân-ı Kerim’i tecvid üzere okumak: Erkek-kadın her Müslümana kat’i farzdır. Bunu inkâr eden kâfir olur. Binaenaleyh, Kur’an Kerim’i tecvid kaidelerine uygun olarak öğrenip okuyabilme imkân ve kabiliyeti-ne sahip oldukları halde, çeşitli sebeplerle bunu ihmal edip, Kur’ân-ı Kerim’i hatalı olarak okumaya devam edenlerin günahkâr olacakları aşikârdır. Gayret ettiği halde, öğrenme imkânından mahrum olanların mazur sayılabileceklerini ümit etmekteyiz.

Namaz kılan herkesin, namaz caiz olacak kadar namazda okuyaca-ğı sure ve duaların okunuşunu doğru bir şekilde öğrenmesi gerekir. Bu da ancak ehil yani mahreçleri iyi bilen bir kimseden öğrenilebilir.

Namazda kıraat hatasında temel ölçü, yapılan kıraat hatasının okunan ayet-i kerimenin manasını değiştirip değiştirmemesidir. Eğer mana değişirse, namaz bozulur. Eğer mana değişmeyip aynı kelimeler Kuran-ı Kerim’de mevcutsa, namaz bozulmaz. Fakat bu hatayla mekruh işlenmiş olur.

Ayrıca bu yanılmadan dolayı eğer bir duraksama, bekleme olursa, sehiv secdesi gerekir.

 
dipnot

(1) Müzzemmil Sûresi: 4
(2) İmam Gazali, ihya, 1/281